Rzemiosło I rękodzieło

Kategoria: Rzemiosło i rękodzieło

Jednym z najbardziej oryginalnych rzemiosł związanych z górami w obszarze naszego zainteresowania jest wyrób krywulek, hardanek, drabinek, sylanek i innych ozdób z koralików. Najbardziej efektowanym dziełem jest krywulka – charakterystyczna biżuteria dla Łemkowszczyzny komaneckiej. W Komańczy bogate panny nosiły specjalne, kolorowe, wzorzyste ozdoby, które zakładały na szyję i ramiona niczym kołnierz. Ich wielkość i barwność świadczyły o zamożności panny. Wykonywano je z niewielkich koralików wielkości ziarenka maku. Naszyjniki mogły powstawać poprzez nawlekanie paciorków na nitki, których było od jednej do dziesięciu. Wzór budowany był dzięki odpowiedniemu krzyżowaniu i przewlekaniu, co dawało strukturę siatkową, a także wzory krzyżykowe i koliste. Łemkowskie krywulki wykonywano za pomocą igły lub na specjalnie do tego używanych krosienkach. Na Bojkowszczyźnie nie tworzono rozłożystych krywulek, lecz znacznie skromniejsze hardany (w formie wisiora), lub opaski na szyję z samych koralików lub z przyszytą doń krajką albo haftowana opaską.

Charakterystyczne są hafty tej części Karpat. Bardzo bogate i efektowne stanowią dekorację kobiecych i męskich bluzek, koszul, strojów, bieżników, serwetek, obrusów, zazdrostek itp. Bieszczadzkie hafty Łemkowszczyzny Wschodniej, a w szczególności Bojkowszczyzny, to wspaniałe, archaiczne, geometryczne wzory, zawierające przedchrześcijańską symbolikę, zasymilowaną przez nową religię do tego stopnia, że większość społeczeństwa nie zna już ich znaczenia, pomimo, że ich używa.

Obecnie Bieszczady przeżywają renesans regionalnych haftów i zdobień geometrycznych, inspirowaną kulturą tych gór, co coraz częściej można dostrzec w przestrzeni publicznej. Oprócz haftów i architektury, motywy takie wykorzystywane są coraz liczniej w pamiątkarstwie. W zdobieniach malowanych, a nawet nadrukach na torbach, koszulkach itp..

Dane kontaktowe

Lokalizacja

Współfinansowane przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020