Czas przejścia:

8 h rowerem

Odległość:

125 km

Poziom trudności:

4

Opis produktu

RODZAJ TRASY: rowerowa

ODBIORCY TRASY: rekomendowana dla osób podróżujących w pojedynkę lub grup znajomych 

POZIOM TRUDNOŚCI: trasa dla średnio zaawansowanych

PRZEBIEG TRASY: 

Rymanów Zdrój – Odrzechowa – Wola Sękowa – Wisłok Wielki – Daliowa – Zyndranowa – Mszana – Olchowiec- Chyrowa – Dukla – Zawadka Rymanowska – Bałucianka – Rymanów Zdrój

Dzień I – 52 km;       Dzień II – 40 km;       Dzień III – 33 km

OPIS TRASY:

Dzień 1

Podróż po Beskidzie Niskim rozpoczynamy w Rymanowie Zdroju. To uzdrowisko ma już swoją ponad 135-letnią tradycję. Warto zwiedzić drewnianą pijalnię wód mineralnych, przypominająca swoim kształtem pierwotny „Pawilon nad Źródłami”, a w jej najbliższym otoczeniu dostrzeżemy kilka zabytkowych drewnianych willi. Dalej ruszamy na północ w kierunku Rymanowa, i dalej na wschód drogą 889, by dotrzeć do wsi Odrzechowej. położone na malowniczych terenach wzdłuż przełomu Wisłoka. To miejsce szczególne ze względu na mieszczący się tutaj Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki gdzie hodowane są przystosowane do trudnych górskich warunków konie huculskie. Kolejnym przystankiem na naszym małym szlaku kultury wołoskiej jest oddalona o 5 km dalej wieś Wola Sękowa z unikatowym na skalę Polski Uniwersytetem Ludowym Rzemiosła Artystycznego, którego działalnośćnawiązuje do międzywojennych tradycji szkół ludowych poprzez prowadzenie m.in. certyfikowanego kursu rękodzieła artystycznego Czas ruszyć w dalszą podróż na wschód do miejscowości Bukowsko, by tam odbić na południe w kierunku klimatycznej wsi Wisłok Wielki. Pierwsze zapisy na temat tej wsi lokowanej na prawie wołoskim pochodzą już z 1361 roku. To jedno z tych miejsc, gdzie dzięki działalności lokalnej społeczności ślady kultury wołoskiej pozostają nadal żywe. Znajdziemy tu m.in. drewnianą cerkiew św. Onufrego w stylu charakterystycznym dla budowanych w XIX w. obiektów sakralnych. Warte uwagi miejsca we wsi to także agroturystyka „Chata nad Wisłokiem”, która mieści się w autentycznej, odrestaurowanej łemkowskiej chyży z początku XX wieku. W gospodarstwach agroturystycznych Przedbieszczady i Mermerówka możemy kupić kozie sery. Następnie wyruszamy dalej na zachód, przekraczając dawną granicę między Węgrami i Galicją, by dotrzeć do ostatniego punktu podróży tego dnia - Daliowej. Aby lepiej poczuć klimat dawnych kultur polecamy zatrzymać się w gospodarstwie agroturystycznym „Zakucie” lub „Dzikie Wino”. To pierwsze w swojej ofercie proponuje m.in. wieczór pieśni łemkowskich, drugie natomiast mieści się w odrestaurowanej łemkowskiej chyży i aktywnie promuje lokalne dziedzictwo kulturowe.

 

Dzień 2

Cofamy się nieco do Jaślisk by pojechać na południe wzdłuż rzeki Bielcza. To właśnie tutaj wkraczamy w Jaśliski Park Krajobrazowy, który ochrania przyrodę na wyludnionych terenach po wysiedleniu ludności łemkowskiej tuż po II wojnie światowej.  Po drodze mijamy opuszczone osady Lipowiec oraz Czeremcha. Niegdyś ludne wsie lokowane na prawie wołoskim, dziś stanowią przykład opuszczonych miejsc, gdzie spotkać można już tylko nieliczne ślady po dawnych mieszkańcach: cerkwisko, kilka nagrobków na dawnym cmentarzu czy ruiny strażnicy. Dalej trasa prowadzi nas na północ do serca Beskidu Niskiego - miejscowości Zyndranowa. To obowiązkowe miejsce dla osób chcących lepiej poznać kulturę łemkowską, a to ze względu na znajdujące się tu od 1968 r. Muzeum Kultury Łemkowskiej. Muzeum zostało założone przez aktywnego animatora kultury łemkowskiej, rodowitego mieszkańca wsi i Łemka z pochodzenia - Fedora Gocza. W tej wsi żywe są tradycje łemkowskie: zachowywany jest język łemkowski. W dalszym ciągu - jak za czasów II RP, współistnieją tu cztery różne wyznania religijne: rzymskokatolickie, prawosławne, greckokatolickie oraz Świadkowie Jehowy. Opuszczając Zyndranową zmierzamy dalej na północ, mijając Mszanę, gdzie swoją siedzibę ma najbardziej znane w Polsce rodzinne gospodarstwo ekologiczne „Figa”, słynące ze swoich rewelacyjnych, ekologicznych serów kozich (w tym również serów wołoskich).

Tuż za Mszaną kierujemy się na rozwidleniu w lewo by dotrzeć do miejscowości Olchowiec. To niewielka wieś, lokowana w I połowie XVI w. na prawie wołoskim. Chociaż mieszka tu jedynie około 60 mieszkańców, obecnie stanowi bardzo ważny punkt dla zachowania łemkowskich tradycji.  Od 1990 roku odbywają się tu tzw. Kermesze łemkowskie, czyli spotkania Łemków z Polski i zagranicy, z okazji odpustu na świętego Mikołaja (zawsze w  niedzielę najbliższą 22 maja). Na terenie wsi przetrwało też kilka tradycyjnych chałup łemkowskich. Łemkowski dom w Olchowcu udostępniony jest do zwiedzania od kwietnia do listopada o każdej porze dnia. Dzień drugi kończymy zmierzając na północ do wsi Chyrowa, położonej malowniczo w dolinie potoku Iwielka, u podnóża Hyrowej i Dani.

Dzień 3

Zanim ruszymy w dalszą podróż, odwiedzimy jeszcze znajdującą się tu cerkiew pw. Opieki Bogurodzicy, której powstanie datuje się na rok 1780 lub nawet wcześniej. Wyjeżdżając z Chyrowej, udajemy się na północ do miejscowości Iwla, by tam skręcić w prawo w kierunku Dukli, a następnie traktem węgierskim, na południe, wzdłuż rzeki Jasiołka. Nazwa traktu węgierskiego nawiązuje do przywileju króla Zygmunta III Wazy z 1588 r., kiedy zezwolił na sprzedaż i skład win węgierskich oraz ustanowienie w 1595 r. komory celnej. Po drodze miniemy miejsca związane z kultem św. Jana z Dukli, który to właśnie w tych okolicach przebywał w swojej pustelni. W Trzcianie skręcamy w lewo i przekraczamy rzekę Jasiołkę by udać się do malowniczej wsi Zawadka Rymanowska. Oprócz drewnianej cerkwii pw. Narodzenia Bogurodzicy z 1855 r. znajdziemy tu mnóstwo pozostałości po bytności Łemków, w postaci tradycyjnych zagród łemkowskich, chyży czy kapliczek. Wyjeżdżając z Zawadki Rymanowskiej udajemy się na północny-wschód do miejscowości Lubatowa, gdzie skręcamy w prawo w kierunku Rymanowa Zdroju. Zanim jednak wrócimy do początkowego punktu naszej wyprawy, poświęcimy chwilę, żeby zboczyć z trasy  i zawitać do miejscowości Bałucianka. Znajdziemy tu dawną łemkowską cerkiew pw. Zaśnięcia Przeświętej Bogarodzicy – należącą do szlaku architektury drewnianej.

 

ETAPY, DŁUGOŚĆ I SZACUNKOWY CZAS TRASY:

Dzień 1

Rymanów Zdrój – Odrzechowa [00:50 h, 15 km]

Odrzechowa –Sękowa [00:20 h, 5 km]

Sękowa – Wisłok Wielki [01:20 h;  16 km]

Wisłok Wielki – Daliowa [00:50 h; 16 km]

Dzień 2

Daliowa – Jaśliska [00:06 h; 2 km]

Jaśliska – Zyndranowa [00:50 h; 12 km]

Zyndranowa – Olchowiec [01:00 h; 18 km]

Olchowiec – Chyrowa [00:35 h; 8 km]

Dzień 3

Chyrowa – Dukla [00:20 h; 7,5 km]

Dukla – Zawadka Rymanowska [00:35 h; 9,5 km]

Zawadka Rymanowska – Bałucianka [00:55 h; 10,5 km]

Bałucianka – Rymanów Zdrój [00:17 h; 5,5 km]

Dodatkowe informacje

GDZIE ZJEŚĆ I SPAĆ:

Chata Nad Wisłokiem 

Wisłok Wielki 39, 38-543 Wisłok Wielki

tel.:13 463 18 91 

www.chatanadwislokiem.pl

 Chyrowa-SKI

Chyrowa 40, 38-450 Chyrowa

e-mail: info@chyrowaski.pl

 Gospodarstwo Agroturystyczne „Zakucie”

Daliowa 53, 38-485 Daliowa

tel.: 661 106 832

Przedbieszczady W Dolinie Wisłoka - Gospodarstwo Ekoagroturystyczne 

Wisłok Wielki 40, 32-543 Wisłok Wielki

tel.: 507 570 208

STARA SZKOŁA 

Mszana 11, 38-450 Dukla 

 tel.: 502 140 131 

 e-mail: polin44@gazeta.pl 

 www.stara-szkola.beskidy.pl