Obrzędy:
Okadzanie owiec było i jest ważnym zwyczajem związanym z pasterstwem, polega na kierowaniu dymu na człowieka lub zwierzę. Zabieg ten miał chronić przed demonami, ale także leczyć, zwłaszcza gdy przyczyną choroby człowieka czy zwierzęcia były czary i uroki. Do okadzania używano głównie palonych substancji roślinnych, szczególnie święconych ziół (np. bylicy, cisu, przestępu).
Bacowie do dziś okadzają stado i szałas po przyjściu na halę. Do okadzania współcześnie używa się suszonych ziół poświęconych uprzednio w dniu Matki Boskiej Zielnej, które baca rzuca na rozgrane węgielki na patelni lub tlącej się huby.
Mieszanie owiec, czyli łączenie owiec należących do różnych właścicieli (gospodarzy) w jedno wielkie stado (kierdel). Mieszanie owiec jest momentem, w którym gospodarze przekazują swoje zwierzęta pod opiekę bacy i juhasów. Po zmieszaniu następuje liczenie owiec, które w przeszłości odbywało się przy pomocy różańca (co 10 owiec baca przekładał jeden koralik różańca), aby się nie pomylić.
Mieszanie owiec to element rozpoczynający sezon wypasowy. Od tego zaczyna się redyk, czyli uroczyste wyjście na hale. Dla rozróżnienia owiec należących do poszczególnych gospodarzy zwierzęta były (i są nadal) znaczone.
Redyk – uroczyste wyjście pasterzy z owcami na halę lub zejście z hali (zwany również osodem). Redyk wiosenny wyruszał tuż przed pełnią lub w samą pełnię. Z redykiem zwłaszcza tym wiosennym, związanych było szereg zabiegów magicznych. W niektórych regionach, w noc poprzedzającą dzień wiosennego redyku baca, wychodził poza granice wsi i tam modlił się o wszelką pomyślność, leżąc krzyżem na ziemi. Podczas redyku baca obchodził koszar i okadzał go święconymi ziołami, żeby ochronić stado przed złymi mocami; liczył też owce, dotykając je kapeluszem.
Dla podkreślenia odświętnego charakteru redyku juhasi zatykali sobie za otok w kapeluszu gałązkę świerka lub jodły, drzew uważanych za apotropeiczne, chroniące przed wszelkim złem i zapewniające pomyślność.
Największym tego typu wydarzeniem jest Redyk Karpacki. Współcześnie redyk można zobaczyć m.in. w Gorcach (Ochotnica Górna, maj), Jaworkach (Jaworki-Szczawnica, maj), Święto Bacowskie na Tarasówce (Małe Ciche, maj).
Liczenie owiec – czynność odbywająca się m.in. podczas redyku. Baca liczył w tym dniu owce (ale tylko raz, gdyż liczenie uważano za szkodliwe), dotykając je kapeluszem (nie ręką, gdyż to także mogło spowodować szkodę). Jeden z juhasów głośno liczył, a drugi po każdej dziesiątce przesuwał jeden paciorek na różańcu. Powszechnie uważano, że zbyt częste liczenie stada szkodzi zwierzętom. Używanie różańca jako „liczydła” niwelowało złe skutki tej czynności. W przeszłości owce po policzeniu przepędzano przez leżące łańcuchy (które wcześniej, podczas wieczerzy wigilijnej, znajdowały się pod stołem), pod ciupagami lub pod stułą (jeśli udało się ją pozyskać z kościoła). Wszystkie te przedmioty miały pomóc w zapewnieniu ochrony, pomyślności i szczęśliwego wypasu w trakcie całego sezonu wypasowego.
Kropienie owiec wodą święconą jest zwyczajem towarzyszącym pasterza od najdawniejszych czasów. Woda święcona stanowiła, obok poświęconej kredy, soli, chleba i gromnicy, stały element wyposażenia bacy na hali. Wierzono, że woda może posiadać cudowną moc oczyszczającą, zapładniającą, ochronną. Była również stosowana jako lekarstwo dla zwierząt i ludzi. Kropienie wodą święconą, towarzyszyło inicjowaniu każdej ważniejszej pracy oraz wielu obrzędom. Czerpano ją z kropielnic w kościołach, a także święcono podczas niektórych uroczystości kościelnych.
Wyjątkową moc ochronną i likwidującą działanie czarów miała np. woda poświęcona w Wielką Sobotę i w uroczystość Trzech Króli. Szczególne magiczne właściwości miała woda poświęcona w trzech, siedmiu lub dziewięciu kościołach: wierzono, że nie mogą się jej oprzeć żadne czary. Niezwykłą moc ochronną przypisywano wodzie chrzcielnej, zwłaszcza zaczerpniętej po kryjomu z chrzcielnicy, gdy w kościele po mszy unosił się jeszcze zapach kadzidła.
