Produkt turystyczny

MAŁE PIENINY: Pasterstwo z rozmachem – „wzorcowe bacówki”

Śladami Wołochów po Małopolsce

Zapraszamy na wędrówkę śladami Wołochów... 15 tras tematycznych wiodących przez Małopolskę, które razem składają się na całościowy, przekrojowy obraz pasterskiej spuścizny, dla której górskie tereny są tłem – kontekstem, który dzięki szlakom zyskuje dodatkową, niematerialną wartość.

Czas przejścia:

4:00

Odległość:

12,8

Poziom trudności:

2

Tematyka:

historia

Opis produktu

Jaworki - Wąwóz Homole 1,6 km (0:35 h) - Baza namiotowa Pod Wysoką 0,9 km (0:20 h) - 0,9 km (0:35 h) - 2,1 km (0:35 h) - Skrzyżowanie pod Wysokim Wierchem 1,1 km (0:20 h) - Szafranówka 4 km (1:00 h) - Szczawnica 2,2 km (0:35 h)

Trasa rekomendowana dla: turystów indywidualnych, grup, rodzin z dziećmi

Rozległe hale, szerokie ścieżki wiodące przez niezalesione przestrzenie, wygodne drogi pnącę się z dolin niemal na sam grzbiet gór. Wydawać by się mogło, że widok owczych kierdli na stałe zwiąże się z krajobrazem Małych Pienin. Pasterstwo na tych terenach nie zanikło nawet po tym, gdy wysiedlono stąd Rusinów, przez chwilę miało nawet szansę działać z rozmachem. Do dzisiaj pozostały po nim jedynie ruiny bacówek, które skolektywizować miały wypas. 

Po wojnie na tereny opuszczone przez Rusinów przybyli górale spod Tatr. Dzierżawa ta miała być swego rodzaju rekompensatą za utratę pastwisk opuszczanych z uwagi na tworzenie Tatrzańskiego Parku Narodowego i związaną z tym ochroną przyrody. W latach 1948-51 r. władza ludowa w Małych Pieninach postawiła cztery tzw. „wzorcowe bacówki”, planując pasterstwo na wielką skalę. Budynki posiadały pomieszczenia mieszkalne i gospodarcze, wędzarnię serów, oborę dla bydła i szopę dla owiec. Wokół nich powstały zbiorniki na gnojowicę, która miała użyźniać okoliczne pastwiska oraz system zapór i kamiennych rynien, pomocnych w nawadnianiu hal. Obiekty te szybko jednak zaczęły podupadać. Pasterze woleli, tak jak do tej pory, przebywać z owcami na pastwiskach przez całą dobę. Dach nad głową był zwierzętom niepotrzebny – przystosowane do górskich warunków owce świetnie znosiły zmienne warunki atmosferyczne i z łatwością spędzały pod gołym niebem cały sezon wegetacyjny.

Po przemianach społeczno-politycznych, które nastąpiły po 1989 r., zainteresowanie wypasem owiec w Małych Pieninach zdecydowanie spadło. Nadal jednak od maja do września spotkać tu można stada, które niczym biały dywan ścielą się na zielonych halach. 

Dodatkowe informacje

Wydarzenia turystyczno-kulturowe w okolicy:

  • Nadpopradzkie Sobótki, czerwiec, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Piwnicznej-Zdroju & Stowarzyszenie Górali Nadpopradzkich & Regionalny Zespół Dolina Popradu.
  • Redyk w Jaworkach, sierpień, MOK Szczawnica.
  • Jesienny redyk w Ochotnicy, wrzesień, Wiejski Ośrodek Kultury w Ochotnicy Górnej

Miejsca związane z kulturą

Współfinansowane przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020