Szlakami i bezdrożami Beskidu Niskiego
Opis produktu
NAZWA TRASY: Szlakami i bezdrożami Beskidu Niskiego
RODZAJ TRASY: piesza, turystyka aktywna
ODBIORCY TRASY: trasa rekomendowana dla turystów górskich
POZIOM TRUDNOŚCI: trasa dla średnio zaawansowanych
PRZEBIEG TRASY:
Dukla - Cergowa (716 m n.p.m.) – Zawadka Rymanowska – Piotruś (728 m n.p.m.) – Stasiane – Tylawa – Zyndranowa – Czeremcha – Lipowiec –Jaśliska
OPIS TRASY:
Dzień 1
Pierwszy dzień naszej wędrówki rozpoczynamy w Dukli, przez którą przebiega dawny „Szlak Węgierski”- szlak handlu winem. Możemy tutaj zwiedzić m.in. Rynek wraz z renesansowym ratuszem, zespół pałacowy z parkiem czy Sanktuarium św. Jana z Dukli i klasztor oo. Bernardynów z XVIII w. Następnie udajemy się żółtym szlakiem przez Cergową (716 m n.p.m.) do Zawadki Rymanowskiej. Miejscowość ta posiadała układ łanów leśnych, w którym każde z gospodarstw posiadało jeden pas gruntu ciągnący się pod kątem prostym aż po granice osiedla, a dom mieszkalny usytuowany był przy drodze, po środku przynależnego gruntu. Zachowały się tutaj tradycyjne zagrody łemkowskie z końca XIX i początku XX wieku. W większości nich widoczna jest tradycyjna, zrębowa konstrukcja budynków z węgłem „obłap” oraz na „rybi ogon”. Zachowała się tutaj również dawna cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogurodzicy. Po zwiedzeniu tej miejscowości wracamy na żółty szlak i idziemy na górę Piotruś, gdzie po wejściu na grzbiet – długi odcinek aż do szczytu prowadzi przez grzędę skalną z piaskowców. Bloki skalne po których się przemieszczamy mają często powyżej 4 metrów wysokości. Jedna z legend mówi nawet, że w początkach XX wieku z kamienia stąd wybudowano kościół w Lubatowej. Szlak z Piotrusia (728 m n.p.m.) sprowadza nas do wsi Stasiane. Znajdują się tutaj wiaty turystyczne, miejsce na ognisko i pole namiotowe a następnie do pobliskiej miejscowości – Tylawy.
Dzień 2
Tego dnia z Tylawy udajemy się do kolejnej łemkowskiej miejscowości położonej przy granicy polsko-słowackiej, a mianowicie – Zyndranowej, którą powinniśmy koniecznie zwiedzić. Wioska ta rozciąga się wzdłuż potoku Panna i otoczona jest lesistymi wzniesieniami poprzecinanymi górskimi potokami. Była to jedna z największych wsi wołoskich Beskid Niskiego pod koniec XVI wieku. W powojennym okresie uległo zniszczenie wiele zagród. W jednej z nich powstało Muzeum Kultury Łemkowskiej. Którego początki sięgają 50. lat XX w. Po zwiedzaniu muzeum warto również zobaczyć prawosławną cerkiew św. Mikołaja, która jest pierwszą cerkwią wzniesioną na Łemkowszczyźnie po II wojnie światowej. Spacerując po wiosce mijamy krzyże stojące samotnie wśród pól i łąk, przy wiekowych drogach, które przykazują pamiętać o przeszłości. Współcześnie we wsi współistnieją cztery działające wyznania religijne: rzymskokatolickie, prawosławne (autokefalia), greckokatolickie i Świadkowie Jehowy. Dlatego warto zatrzymać się tutaj na nocleg i poznać tych ludzi oraz ich kulturę.
Dzień 3
Udajemy się w górę Zyndranowej by znaleźć się na szlaku, który poprowadzi nas do nieistniejących już wsi – Czeremcha i Lipowiec. Zostały one założone w 1527 w niezbyt rozległej dolinie potoku Bielcza, na prawie wołoskim. W 1880 roku w Czeremsze mieszkało ok. 420 osób, z czego znaczną większość (380) stanowili Łemkowie. Głównym zajęciem ludności był wypas bydła. Po wojnie ludność wsi wysiedlono do ZSRR. W dolinie zachowały się nieliczne ślady po dawnych mieszkańcach: cerkwisko, kilka nagrobków na dawnym cmentarzu, przydrożne krzyże, ruiny strażnicy. Następną miejscowością jest Lipowiec - dawniej ludna, łemkowska wieś, obecnie praktycznie prawie pusta dolina w Beskidzie Niskim. Z jedną kapliczką związane jest pewne objawienie, a przez to rozwinął się ruch pielgrzymkowy, która trwa do dziś. Przechodząc przez dolinę mijamy pozostałości po sadach czy wierzbowe szpalery. I tak po wędrówce opustoszałą doliną znajdziemy się w Jaśliskach – dawnym przygranicznym miasteczku obronnym. Warto tutaj zatrzymać się na dłuższą chwilę przed powrotem i zwiedzić m.in. resztki murów obronnych z XVI–XVII w., kościół pw. św. Katarzyny oraz zabytkowy zespół zabudowy drewnianej z zachowanym układem urbanistycznym dawnego miasteczka, który włączono do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.
ETAPY, DŁUGOŚĆ I SZACUNKOWY CZAS TRASY:
Dzień 1
Dukla – Cergowa [1:50 h; 4,6 km]
Cergowa – Zawadka Rymanowska [00:50 h; 3,3 km]
Zawadka Rymanowska – Tylawa [3:30 h; 10,8 km]
Dzień 2
Tylawa – Zyndranowa [00:50 h; 4 km]
Dzień 3
Zyndranowa – Czeremcha [2:05 h; 6,8 km]
Czeremcha – Jaśliska [1:45 h; 4,8 km]
Dodatkowe informacje
GDZIE ZJEŚĆ I SPAĆ:
FARFURNIA
Zawadka Rymanowska 40 d, 38-450 Dukla
tel.: 013 4330183, 502 337768
Gospodarstwo Agroturystyczne Nad Panną
Zyndranowa 23, 38-454 Tylawa
tel.: 13 433-11-63, 695-101-957
www. nadpanna.pl
Zajazd DOMENICO
Tylawa 28A, 38-454 Tylawa
e-mail:kontakt@domenico-tylawa.com
tel.: 13 43 355 77
BAR CZEREMCHA
Rynek, 38-485 Jaśliska
tel.: 507 076 332
AGROTURYSTYKA „DZIKIE WINO”
Daliowa 13 38-485 Jaśliska
e-mail: annakochman2@gmail.com
