Sprzęt pasterski - sata powązka grudzionka Małopolska

Kategoria: Kultúra

Powązka – lniana płachta służąca do przecedzania mleka ale zazwyczaj krowiego, stosowana przez gospodynie. Współcześnie również zastępowana tetrą.

Grudzionka (grudzianka, grudziorka) – kawałek lnianego płótna, w którym baca wiesza ociekającą z serwatki grude sera (czyli bundz). Nazwa płachty wzięła się właśnie od nazwy bundzu, czyli grudy. Bundz wisi w niej nad naczyniem, do którego ocieka serwatka. Następnie jest wyjmowany i przerabiany na oscypki. W przeszłości bacowie bardzo dbali o to by lniane płachty mające kontakt z mlekiem nie wystawiać na widok niepowołanych oczu (suszono je w bacówce, a nie na zewnątrz). Istniało zagrożenie, że niechętna bacy osoba (czarownica) ukradnie płachtę a następnie, za jej pomocą, odbierze owcom lub krowom mleko. Różnice w wymawianiu tego słowa związane są z różnicami gwarowymi występującymi w poszczególnych regionach.

Dane kontaktowe

Lokalizacja

Współfinansowane przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020