Czas przejścia:

10:00

Odległość:

29,9

Poziom trudności:

2

Tematyka:

etnografia

Opis produktu

Kosarzyska (Piwniczna Zdrój, skrzyżowanie) - Przełęcz Gromadzka 8 km (3:00 h) - Obidza 0,3 km (0:05 h) - Radziejowa 4,2 km (1:45 h) - Schronisko PTTK Przehyba 4,9 km (1:30 h) - Dzwonkówka 6,8 km (2:15 h) - Krościenko 5,7 km (1:30 h) 

Trasa rekomendowana dla: turystów indywidualnych, grup, rodzin z dziećmi

--

Mapa – chociaż zupełnie jej nie przypomina – może być jak książka. Mimo tego, że minęło kilka wieków, a świat bardzo się zmienił, wiele nazw terenowych do dzisiaj nosi językowe ślady wołoskiego pochodzenia. Kryją się w nich niezwykłe historie górskiego osadnictwa – oswajania dzikich terenów, które dla wielu pokoleń stały się domem. 

Tradycyjne nazwy, wywodzące się z języka wołoskiego, noszą nie tylko wsie i ich przysiółki, ale także wiele szczytów, polan i potoków, ukrytych w beskidzkich lasach. Bardzo często spotkać można je w Gorcach, gdzie powstała pierwsza wołoska wieś – Ochotnica – ale natknąć można się na nie i w innych rejonach Beskidów oraz całych Karpatach. Wołoskie nazewnictwo „wędrowało” wraz z pasterzami, docierając do najodleglejszych zakątków gór. Nawiązuje najczęściej do ukształtowania terenu i jego wyróżniających się cech oraz przyrody – roślin i zwierząt. Nie brak również nazw związanych z działalnością człowieka, a także powiązanych z imionami i nazwiskami właścicieli gruntów, na których wypasano owce i woły. 

Najpopularniejsze nazwy wołoskiego pochodzenia to:

Beskid od „bjêska” – hala, górska łąka, pastwisko Certeż, Czerteż od „certez” – jasny, czysty, podświetlony, wypalony Groń, Gronik od „grui” – wzgórek, szczyt, kopulaste wzgórze Kiczora od „chica” – włosy, zarost, zarośnięta góra Koszar, Koszary, Kosarzyska od „coşar” – stodoła, obora, przenośna zagroda dla owiec Kotelnica od „kocić” – miejsce, gdzie owce rodziły jagnięta Magura, Magurki od „măgura” – wolno stojący lub wyraźnie wyodrębniony masyw górski Przysłop od „prislop, prislopul” – przełęcz, siodło, miejsce na grzbiecie Runek od „runc” – polana wypasowa Solnisko – miejsce, w którym wykładano sól dla stad owiec, kóz lub bydła

Trasa:

Trasa piesza zaczyna się w Kosarzyskach, osiedlu miejscowości Piwniczna-Zdrój, położonej w dolinie Popradu. Wędrujemy szlakiem czerwonym w kierunku zachodnim. To najstarszy szlak w Beskidzie Sądeckim, wyznakowany w 1906 r. jako droga dla kuracjuszy, którzy do Piwnicznej przybywali pociągiem. Stąd przez góry udawali się do Szczawnicy. 

Po ok. 3:00 h marszu docieramy do przełęczy Gromadzkiej, gdzie szlak łączy się ze szlakiem zielonym. Kilka minut później, na Obidzy, do szlaku czerwonego dołącza długodystansowy szlak niebieski Wielki Rogacz-Tarnów. Żegnamy szlak czerwony i kontynuujemy wędrówkę w kierunku Wielkiego Rogacza. Tutaj spotykamy inny czerwony szlak – Główny Szlak Beskidzki – którym po ok. 0:40 h docieramy na Radziejową, najwyższy szczyt Beskidu Sądeckiego (1262 m n.p.m.). Po ok. 1:30 h na trasie spotykamy Schronisko PTTK Przehyba, spod którego rozpościera się wspaniała panorama na Tatry. 

Przemieszczamy się dalej szlakiem czerwonym, by po ok. 2:15 h przez przełęcz Przysłop dotrzeć na Dzwonkówkę, w masywie której znajduje się kilka polan będących pozostałością po dawnym pasterstwie, podobnie jak nazwa góry. Z Dzwonkówki przez Groń schodzimy do Krościenka, gdzie po ok. 1:30 h spotykamy inną, ważną dla Beskidu Sądeckiego rzekę – Dunajec. 

Dodatkowe informacje

Wydarzenia turystyczno-kulturowe w okolicy:

• Święto Dzieci Gór, lipiec, Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ.
• Pannonica Folk Festival, sierpień, Starosądecka Fundacja Kultury.
• Redyk w Jaworkach, sierpień, MOK Szczawnica.